Tema e katërt : Agjërimi kaza , agjërimi i pëlqyeshëm , i ndaluar dhe i papëlqeshëm.
Kjo temë përmban disa çështje :
Çëshjta e parë : Agjërimi kazaKur muslimani e prish një ditë agjërimin e Ramazanit pa arsye duhet të pendohet tek Allahu, sepse është një gabim i madh, një gjë shumë e keqe dhe, përveç pendimit, të agjërojë kaza (agjërim zëvendësues) ato ditë që e ka prishur agjërimin në Ramazan. Kjo detyrë duhet kryer menjëherë sipas mendimit më të saktë të dijetarëve.
Kjo temë përmban disa çështje :
Çëshjta e parë : Agjërimi kazaKur muslimani e prish një ditë agjërimin e Ramazanit pa arsye duhet të pendohet tek Allahu, sepse është një gabim i madh, një gjë shumë e keqe dhe, përveç pendimit, të agjërojë kaza (agjërim zëvendësues) ato ditë që e ka prishur agjërimin në Ramazan. Kjo detyrë duhet kryer menjëherë sipas mendimit më të saktë të dijetarëve.
Atij nuk i lejohej ta prishte agjërimin dhe normalisht duhej ta kryente në kohën e vet.Ndërsa, kur ai e prish agjërimin me arsye, si: menstruacionet , lehonia , sëmundja, ose shkaqe të tjera, detyrohet t’i agjërojë ato kaza, por nuk e ka detyrë t’i agjërojë menjëherë pasi t’i largohet arsyeja. Atij i lejohet t’i vonojë deri para Ramazanit tjetër. Por është e pëlqyeshme ta kryejë agjërimin kaza sa më shpejt, sepse shpejtimi në heqjen e detyrimit është i pëlqyeshëm. Gjithashtu, është më e sigurtë për njeriun, sepse mund t’i dalë ndonjë shkak tjetër që e ndalon nga agjërimi, si sëmundja, etj. Nëse e vonon deri sa të vijë Ramazani tjetër duke pasur arsye vonese, mund ta kryejë atë pas Ramazanit të dytë. dhe nëse e vonon deri në Ramazanin tjetër pa arsye, atëherë përveç agjërimit kaza ka për detyrë të ushqejë për çdo ditë një të varfër.Nuk është kusht në agjërimin kaza që ditët të agjërohen njëra pas tjetrës. Agjërimi është i saktë edhe nëse i agjëron ditët njëra pas tjetrës edhe nëse i agjëron të ndara, sepse Allahu i Madhëruar ka thënë : ” Kush është i sëmurë ose në udhëtim të agjërojë ditë të tjera.” El Bekareh, 184. Pra Allahu i Madhëruar nuk ka vendosur në këtë agjërim kusht që të jetë në ditë të njëpasnjëshme.Çështja e dytë : Agjërimi i pëlqyeshëm
Allahu me urtësinë dhe mëshirën e Tij ligjëroi për robërit disa punë nafile(vullnetare), të ngjashme me farzin, për t’u shtuar shpërblimet atyre që i zbatojnë dhe për t’u plotësuar mangësitë në punët e detyrueshme, sepse adhurimet e detyrueshme kur janë të mangëta plotësohen me nafile ditën e Gjykimit. Ditët që janë të pëlqyeshme të agjërohen janë, si vijon:
1. Agjërimi i 6 ditëve të Sheualit . Transmeton Ebu Ejub El Ensari nga Profeti (salallau alejhi ue selem), se ka thënë : “Kush agjëron Ramazanin dhe e shoqëron me 6 ditë të Sheualit është njësoj sikur ka agjëruar gjithë kohën”. Transmeton Muslimi, nr . 1164
2. Agjërimi i ditës së Arafatit për atë që nuk është në haxh. Transmeton Ebu Katade se profeti salallahu alejhi ue selem ka thënë :” Unë shpresoj tek Allahu që t’u falë atyre që agjërojnë ditën e Arafatit gjynahet e një viti më parë dhe vitit që vjen”. Transmeton Muslimi, nr. 1162.
Ndërsa për atë që është në haxh nuk është e pëlqyeshme agjërimi i ditës së Arafatit, sepse Profeti (salallahu alejhi ue selem) nuk agjëroi atë ditë, por piu në sy të gjithë njerëzv, pasi ngrënia e bën më të fortë atë që është duke kryer ritet e haxhit atë ditë.
3. Agjërimi i ditës Ashurah. U pyet Profeti (salallahu alejhi ue selem) për agjërimin e ditës Ashurah dhe tha :” Shpresoj tek Allahu që t’i falë atij që e agjëron këtë ditë gjynahet e vitit të kaluar. Transmeton Muslimi, nr. 1162. Kjo është një pjesë e një hadithi të gjatë. Është e pëlqyeshme që bashkë me këtë ditë të agjërohet një ditë para, ose pas saj, sepse Profeti (salallahu alejhi ue selem) ka thënë : “Po jetova deri vitin e ardhshëm do të agjëroj edhe ditën e nëntë.” Transmeton Muslimi, nr. 1133.
Gjithashtu Profeti (salallahu alejhi ue selem) ka thënë: ” Agjëroni një ditë para saj, ose një ditë pas saj që t’i kundërshtoni çifutët.” Transmeton Ahmedi, 5/241 dhe Ibn Huzejmeh, nr. 2095; por zinxhiri i transmetimit është i dobët. Mirëpo kjo gjë është transmetuar me zinxhir të saktë si fjalë e Ibn Abbasit radiallahu anhu.
4. Agjërimi i ditës së hënë dhe të enjte çdo javë. Transmeton Aishja radiallahu anha se Profeti (salallahu alejhi ue selem) e ndiqte agjërimin e ditës së hënë dhe të enjte. Transmeton Ahmedi, 5/201 dhe Trimidhiu, nr. 745. Hadithin e ka saktësuar Tirmidhiu dhe Albani në librin e saktësimit të haditheve të Ibn Huzejmes, nr. 2116. Gjithashtu Profeti (salallahu alejhi ue selem), ka thënë : ” Ditën e hënë dhe të enjte paraqiten punët tek Allahu, prandaj unë kam dëshirë të më paraqiten punët duke qenë agjërueshëm” Transmeton Tirmidhiu, nr. 751 ; Nesaiu, 1/322 dhe Ebu Daudi, nr. 2436.Hadithin e ka saktësuar Tirmidhiu dhe Albani në librin Sahiut Tirmidhi, nr. 596.
5. Agjërimi i tri ditëve në çdo muaj, sepse Profeti (salallahu alejhi ue selem) i ka thënë Abdullah Ibn Amrit :” Agjëro tre ditë në çdo muaj sepse çdo sevab shkruhet me dhjetë, e kjo është njësoj sikur ke agjëruar gjithë kohën”. Transmeton Buhariu, nr. 1976. Gjithashtu transmeton Ebu Hurejreh radiallahu anhu :” Më ka porositur i dashuri im( salallahu alejhi ue selem) për tri gjëra : të agjëroj tri ditë në çdo muaj , të fal dy rekate duha dhe ta fal vitrin para se të fle.” Transmeton Buhariu, nr. 1981 . Është e pëlqyeshme që këto tri ditë të jenë ditët e bardha, domethënë dita e 13 , 14 dhe 15 ( sipas muajit hënor). Transmeton Ebu Dherri radiallahu anhu se Profeti (salallahu alejhi ue selem) ka thënë :” Kush ka dëshirë të agjërojë gjatë muajit të agjërojë tri ditët e bardha.” Transmeton Ahmedi, 5/152 dhe Nesaiu, 4/ 222 . Ky është teksti i Ahmedit. Këtë hadith e ka saktësuar Albani në Sahih Sunen Nesai, nr. 2277-2281.
6. Agjërimi një ditë po një ditë jo, sepse profeti Profeti (salallahu alejhi ue selem) ka thënë : ” Agjërimi më i mirë është agjërimi i Daudit alejhi selam , agjëronte një ditë po një ditë jo”. Transmeton Buhariu, nr. 1976. Kjo është një nga punët më të mira nafile.
7. Agjërimi i muajit Muharram, sepse Ebu Hurejreh radiallahu anhu transmeton nga Profeti (salallahu alejhi ue selem) se ka thënë :” Agjërimi më i mirë pas muajit të Ramazanit është agjërimi i muajit Muharrem dhe namazi më i mirë pas farzeve është namazi i natës”. Transmeton Muslimi, nr. 1163.
8. Agjërimi i nëntë ditëve të Dhul Hixhes të cilat fillojnë me ditën e parë të muajit Dhul Hixheh dhe mbarojnë me ditën e nëntë e cila është dita e Arafatit. Argument për të janë argumentet e përgjithshme që kanë treguar vlerën e punëve të mira në këto ditë . Profeti (salallahu alejhi ue selem) ka thënë : ” Nuk ka ndonjë ditë që puna e mirë të jetë më e dashur tek Allahu se sa këto dhjetë ditë”. Transmeton Buhariu, nr. 969. Dihet që agjërimi është një prej punëve të mira.
Çështja e tretë : Agjërimi i ndaluar dhe jo i pëlqyeshëm
1. Është i papëlqyeshëm veçimi i muajit Rexheb me agjërim, sepse kjo është një prej veçorive të kohës së injorancës. Në atë kohë njerëzit e madhëronin këtë muaj. Por, nëse e agjëron këtë muaj bashkë me të tjerë, nuk konsiderohet i papëlqyeshëm sepse në këtë rast nuk ka asnjë dallim nga të tjerët. Transmetohet nga Ahmed Ibn Harsheh Ibn Hurr se ka thënë : Kam parë Umer Ibn Hatabin duke u rënë duarve atyre që agjëronin në Rexheb deri sa t’i vendosnin mbi ushqim dhe të hanin e thoshte :” Hani se ky muaj është një muaj që e madhëronin njerëzit në kohën e injorancës (para Islamit). Albani tregon se këtë hadith e ka transemtuar Ibnu Ebi Shejbeh dhe ka thënë është i saktë 🙁 Irua El Galil, 4/113)
2. Është e papëlqyer të veçohet me agjërim dita e xhuma, sepse profeti salallahu alejhi ue selem ka thënë: Mos e veçoni ditën e Xhuma me agjërim, vetëm nëse agjëroni një ditë para ose një ditë pas.”Transmeton Buhariu, nr. 1985 dhe Muslimi, nr. 1144. Kështu që nëse i bashkangjit asaj një ditë tjetër nuk është e papëlqyeshme.
3. Është e papëlqyeshme të veçohet dita e shtunë me agjërim, sepse Profeti (salallahu alejhi ue selem) ka thënë : ” Mos agjëroni të shtunën, vetëm se në raste të detyrueshme.”Transmeton Ebu Daudi, nr. 2421 ; Tirmidhiu, nr. 744; Ibn Maxheh, nr. 1726 dhe Hakimi, 1/ 435. hadithin e ks saktësuar Albani( Sahih Tirmidhi, nr. 594) .
Imam Tirmidhiu (Allahu e mëshiroftë), ka thënë pas këtij hadithi : “Kuptimi i papëlqyeshmërisë së agjërimit të ditës së shtunë është veçimi i saj, sepse çifutët e madhërojnë atë ditë”.
4. Agjërimi i ditës së dyshimtë është haram:
Kjo është dita e tridhjetë e Sha’bani,t kur në qiell ka re dhe nuk dallohet hëna. Ndërsa kur qielli është i pastër atëherë nuk ka dyshim në të. Argument per këtë është hadithi i Ammarit( radiallahu anhu), ku thotë :” Kush agjëron ditën e dyshimtë (a është ditë ramazani apo sha’bani), ka kundërshtuar Ebul Kasimin (Profetin salallahu alejhi ue selem). Tansmeton Buhariu dhe Trimidhiu, nr. 689.
Gjithashtu Profeti( salallahu alejhi ue selem) ka thënë: ” Mos e paraprini Ramazanin me agjërimin e një ose dy ditëve para tij, përveç atij që agjëron vazhdimisht.” Transmeton Buhariu, nr. 1914. Kuptimi i hadithit është që nuk duhet të agjërojmë një ose dy ditë para Ramazanit për të qenë të sigurtë, sepse agjërimi tij është i lidhur me shikimin e hënës. Ndërsa ai që agjëron shpesh nuk është e ndaluar të agjërojë edhe në këto ditë, sepse nuk ka lidhje me pritjen e Ramazanit . Gjithashtu, veçohen prej kësaj ndalese rastet e agjërimit të detyrueshëm, si: agjërimi farz, agjërimi kaza ose nedhr.
5. Është haram agjërimi i dy ditëve të festave të Bajramit. Transmetohet nga Ebu Sa’id El Hudriu (radiallahu anhu) se ka thënë: “Ka ndaluar Profeti salallahu alejhi ue selem agjërimin e Fitër Bajramit dhe Kurban Bajramit.” Transmeton Buhariu, nr. 1991. Gjithashtu Umer Ibn Hat-tabi (radiallahu anhu) ka thënë: ” Ka ndaluar Profeti salallahu alejhi ue selem agjërimin e këtyre dy ditëve , ditën kur çilni agjërimin tuaj dhe ditën kur hani prej kurbaneve tuaja”.Transmeton Buhariu, nr. 1990.
6. Është i papëlqyeshëm agjërimi i tri ditëve të teshrikut, të cilat janë tri ditët pas Kurban Bajramit (dita 11, 12 dhe 13). Profeti (salallahu alejhi ue selem) ka thënë: “Ato janë ditë ngrënie, pirjeje dhe përkujtimi për Allahun e Madhëruar”. Transmeton Muslimi, nr. 1141. Gjithashtu, ka thënë : “Dita e Arafatit , dita e kurbanit dhe ditët e teshrikut janë festat e muslimanëve. Ato janë ditë ngrënieje dhe pirjeje.”Transmeton Tirmidhiu nr. 777. Hadithin e ka saktësuar Albani në Sahihu Tirmidhi, nr. 620. Por i është lejuar atij që kryen haxh mutemeti, ose kiran, kur nuk ka mundësi për kurban, të agjërojë në këto ditë. Transmetohet nga Aishja (radillahu anha) dhe Ibn Umer (radiallahu anhuma), se kanë thënë : Nuk lejohet agjërimi i ditëve të teshrikut, me përjashtim të atij që nuk ka mundësi të presë kurban.” Transmeton Buhariu, nr. 1997, 1998.
Përgatiti një grup dijetarësh në Medinen Muneuereh pranë shtëpisë botuese të Kur’anit
Përktheu Abdurrahim Balla
www.teuhidi.com
Comments are closed.